 |
| Zelfportret van Leonardo da Vinci uit ca. 1512-1515. Bron: Wikipedia |
Vanmiddag maakte ik een reis naar het verleden, naar de Renaissance. Ik ging naar een uiterst interessante tentoonstelling over Leonardo Da Vinci, 'The Genius', in het voormalige postkantoor op de Coolsingel in Rotterdam. Daar zag ik zeer uiteenlopend werk van alleskunner Leonardo da Vinci. Aan de hand van originele tekeningen en soms mysterieuze beschrijvingen in spiegelbeeld van de meester zijn machines en voorwerpen nagebouwd, zeer indrukwekkend! Wat er op die tentoonstelling te zien is varieert van schilderijen tot een spiegelkamer, de voorloper van een helikopter, een fiets, een draagbare piano en mechanische instrumenten voor allerlei toepassingen. Veel mechanische principes die tegenwoordig nog worden gebruikt, zijn door Da Vinci bedacht.
Leonardo da Vinci was architect, uitvinder, ingenieur, filosoof, natuurkundige, scheikundige, anatomist, beeldhouwer, schrijver, schilder en componist. Kortom: het schoolvoorbeeld van het renaissance-ideaal van de 'homo universalis'.
Toen ik weer terug kwam van de tentoonstelling dacht ik 'waar vind je zoiets vandaag de dag nog?' De menselijke kennis is vijf eeuwen na Da Vinci zo enorm gegroeid dat het voor een individu onmogelijk is geworden om alle kennis te bevatten. Mensen konden niets anders doen dan zich in een bepaald gebied te specialiseren.
Leuk om te weten, maar wat heeft dit alles te maken met mijn worstelpartijen als werkzoekende? Ik begon mijn werkzame leven als specialist, maar voelde na verloop van tijd grote behoefte aan verdieping en verbreding van mijn bagage en wilde dat ook in mijn werk inzetten. Daarom volgde ik vanaf eind jaren '80 naast mijn baan een universitaire studie Cultuurwetenschappen. Dat was een combinatie van filosofie, literatuurwetenschap, cultuurgeschiedenis en kunstgeschiedenis. Hiermee ging ik inhoudelijk helemaal de diepte in. Daarnaast volgde ik vakken als onderzoeksmethoden en -technieken, statistiek, politicologie, beleidskunde en marketing. Dit als verbreding van kennis en vaardigheden en als instrumenten om ruim inzetbaar te zijn voor de arbeidsmarkt.
Hoewel de vergelijking natuurlijk helemaal mank gaat, kwam ik daarmee ietsje dichterbij de idee van de 'homo universalis' terecht, iemand met een brede vorming die op brede fronten in de arbeidsmarkt kan worden ingezet en dat ook heeft kunnen waarmaken. Deze extra bagage was voor mij namelijk onmisbaar om een geheel nieuwe dienstverlening op te zetten..
In mei 2000 rondde ik de studie af en dacht: 'als het mis gaat met mijn baan ben ik goed en breed toegerust. Van specialist ontwikkelde ik mij tot generalist die allround inzetbaar is, dan moet het vinden van een nieuwe job een eitje zijn!' Dat dacht ik dus in 2000...
Waar eerder een brede oriëntatie en brede bagage als voordeel werden gezien in het vinden van nieuw werk, is de werkelijkheid op de arbeidsmarkt anno 2013 heel anders geworden. Daar loop ik nu volop tegenaan. Vandaag de dag doet een fragmentatie op de arbeidsmarkt zijn intrede. Veel vacatures die voorbij komen laten zeer specialistische functies zien, waardoor een brede achtergrond eerder als obstakel dan als voordeel werkt. Je kunt wel stellen dat op het gebied van werk 'homo universalis' nu 'homo specialisalis' in zijn meest extreme vorm is geworden. De steeds vaker oprukkende term 'hyperspecialisatie' spreekt wat dat betreft boekdelen.
Als werkzoekende sta ik voor de taak om mij weer van generalist naar specialist om te vormen, wil ik überhaupt weer kans maken om aan de bak te komen. Hoe ik daarin mijn weg ga, daarover schrijf ik in een volgend blog.
Lastig he, om keuzes te maken. Vervelend ook dat de consequenties van die keuzes zich vaak pas veel later kenbaar maken.
BeantwoordenVerwijderenMaar.... mooie blog. Ben benieuwd naar het vervolg!
Ja Wies, dat heb je mooi beschreven. Zelf doe ik op dit moment ook heel ander werk. Uit noodzaak via het uitzendbureau. Wellicht iets onder mijn mogelijkheden. Het zij zo.Ik ben gelukkig (voor hoelang nog?) aan de slag.
BeantwoordenVerwijderenMaar wat men je niet kan afnemen is die brede algemene ontwikkeling(Bildung) , waardoor je bij zo'n tentoonstelling als van Leonardo een extra dimensie ervaart.
Ik krijg van mijn collega's ook wel eens een vraag in de trant van: vind je het niet zonde dat je niets met de (afgebroken) geschiedenisstudie doet. Ik antwoord steevast. "Natuurlijk jammer, maar het liep anders. Van mijn brede algemene ontwikkeling en (feiten-)kennis heb ik altijd nog profijt, ook al is het niet altijd meetbaar". Dit gevoegd bij een behoorlijke kennis van Duits en Engels maakt dat ik van veel dingen,enorm kan genieten Daardoor is de wereld groter dan je eigen omgeving of land.
André
Dank je wel voor je reactie, Nicolette! Je legt precies de vinger op de zere plek met je constatering dat de consequenties van keuzes die je nu maakt, op dit moment niet te overzien zijn.
BeantwoordenVerwijderenHet maken van keuzes om je als specialist de arbeidsmarkt opnieuw te veroveren is een zeer ongewisse zaak. Als je nu bijvoorbeeld een cursus op opleiding gaat volgen (met een aanzienlijke financiële investering!) in een richting die veel gevraagd wordt, heb je allerminst zekerheid dat je die investering ook weer terug verdient. De kans is groot dat velen met jou hetzelfde denken en dat je na het voltooien van die cursus of opleiding met dezelfde grote concurrentieslag te maken hebt dan nu...
En anticyclisch investeren geeft ook veel risico's. Anticyclisch investeren betekent dat je investeert in een vakgebied dat momenteel niet gevraagd wordt, maar mogelijk over enkele jaren wel. Ben je dan klaar met een cursus, dan ben je de concurrentie voor. Maar dan is het maar zeer de vraag of er op dat moment inderdaad vraag is naar dat bepaalde vakgebied, zoals je veronderstelt.
Het is dus het verhaal dat je óf door de hond gebeten wordt, óf door de kat.
Rest alsnog de vraag wat je wilt en kunt doen zonder de noodzaak van extra investeringen in dure opleidingen of cursussen. Zoals ik al schreef, ga ik in een volgend blog in op mijn pogingen, vragen en twijfels of mijn weg wel de juiste zal zijn. En zoiets kun je nu eenmaal niet voorspellen.
Hoi André, ik heb geen moment spijt gehad van mijn omvangrijke studie. Deze studie betekende voor mij, behalve een opstap naar nieuw werk ook een persoonlijke verrijking die je beschrijft. Net als jij vind ik een brede algemene ontwikkeling van zeer grote waarde!
BeantwoordenVerwijderen